RÖPORTAJLAR:
hakaner6060@gmail.com
BLOG
Türkiye’nin dört bir yanında çıkan orman yangınları geleceğimizi, nefesimizi ve vicdanlarımızı da yakıyor. Bu acı tablo karşısında artık yalnızca üzülmek ya da tepkisel açıklamalarda bulunmak yetmiyor. Özellikle bazı yangınların insan eliyle çıkarıldığının ortaya çıkması, meseleyi bir güvenlik ve vatan meselesi haline getiriyor.
Kasten orman yakanlara verilecek cezaların artırılması gerektiği konusunda toplumun ortak bir mutabakatı oluşmuş durumda. Ancak bu noktada yalnızca cezai yaptırımlarla yetinilmemeli; daha köklü, sürdürülebilir ve teknolojik önlemlerle yangınları önceden tespit eden, müdahale sürecini hızlandıran yeni bir yapılanma sürecine girilmelidir.
Bu çerçevede bir gazeteci ve yazar olarak kamuoyuna şu 5 maddelik çözüm önerimi sunuyorum:
1. Her İl ve İlçede “Yangın Önleme ve İzleme Komisyonları” Kurulmalı
Valilikler, kaymakamlıklar ve belediyeler bünyesinde orman yangınlarını önlemeye yönelik yerel dinamikleri içeren komisyonlar oluşturulmalı. Bu komisyonlarda orman işletmeleri, AFAD, Belediyeler, STK’lar ve gönüllüler birlikte çalışmalıdır. Süreç sadece yangın çıktıktan sonra değil öncesinde alınacak tedbirlerle başlamalıdır.
2. Dron ve Yapay Zekâ ile Erken Uyarı Sistemleri Hayata Geçirilmeli
Yangın riski taşıyan bölgelerde termal kameralı dron sistemleri ve yapay zekâ tabanlı izleme yazılımlarıyla 24 saatlik denetim sağlanmalıdır. Bu teknolojiler duman ve ısı kaynaklarını anında algılayarak erken müdahale imkânı sunabilir.
3. Gönüllü Yangın Gözlem Ekipleri ve Eğitim Seferberliği Başlatılmalı
Her bölgede özellikle kırsal kesimde gönüllülerden oluşan yangın gözcü ekipleri kurulmalı. Bu kişiler temel yangın eğitimi alarak ilk ihbar ve yönlendirme görevlerini üstlenebilir. Okullarda ve halk eğitim merkezlerinde orman bilinci temelli eğitimler yaygınlaştırılmalıdır.
4. “Orman İhbar ve Bilgilendirme Uygulaması” Geliştirilmeli
Ulusal bir mobil uygulama ile vatandaşlar hem yangın ihbarında bulunabilmeli hem de konum paylaşarak anında yetkililere ulaşabilmelidir. Uygulama aynı zamanda yangın anında yapılması gerekenlerle ilgili rehber bilgiler de içermelidir.
5. Riskli Alanlarda Yapılaşma ve Tarım Faaliyetleri Gözden Geçirilmeli
Orman kenarındaki yapılaşmalar gözden geçirilmeli, yangın tampon bölgeleri oluşturulmalı ve bu alanlarda yanıcı madde birikimi engellenmelidir. Ayrıca tarımsal faaliyetlerde ateş kullanımı sıkı denetime tabi tutulmalıdır.
Bu önerilerin tamamı yalnızca bugünü değil yarını da korumayı amaçlamaktadır. Yangınla mücadele yalnızca söndürme ekiplerine değil; bizlere, yerel yönetimlere, devletin tüm kurumlarına ve toplumsal bilince düşen ortak bir görevdir.
Artık sadece “yanan ağaçları” değil yanmakta olan geleceğimizi de görme zamanı. Bu çağrıyı sadece kamuya değil hepimize yapıyorum: Doğayı teknolojiyle, iradeyle, bilinçle birlikte koruyabiliriz.
#ormanyangınları
Hakan ERDEM
Gazeteci-Yazar